Taş yüzeyler üzerinde su veya nemin etkisiyle zamanla tuzlanma ve kararma oluyor. Taşın orjinalliğini bozan bu katmanlar kumlama yöntemi ile temizlenebiliyor. Taş beton kumlama işlemi oldukça basit bir şekilde kumlama makineleri ile yapılır. Makinenin malzeme konulan bölmesine zemine uygun kum malzemesi eklenir ve temizlenmesi istenilen yüzeye bu makineler yardımı ile püskürtme yapılır.
Beton kumlamadan önce beton yüzeyi detaylı incelemek; kavlama, pullanma ve katman ayrılması ile tanımlanan çürümüş betonu yerinden sökmek oldukça önemlidir. Çürük bir betona herhangi bir onarım işlemi uygulandığında iki materyal arasındaki bağ tutabilir fakat basınç uygulandığında çürük beton plakadan ayrılmış olacaktır. Çatlaklar, kavlamalar, küçük çatlaklar, pullanmalar beton yüzeyi hazırlamadan önce mutlaka onarılması gereken çürük beton belirtileridir.
Karbonasyon, kimyasal saldırı, betonarme demiri korozyonu, yangın hasarı, aşırı yük ya da darbe ve aşırı nemlenmiş beton gibi nedenler beton çürümesine yol açar. Böyle bir betonun tamamı çürük ise sökme işlemi uygulanır. Beton sökme işleminde de aşındırıcı kumlama yönteminin rolü vardır. Burada kumlama yöntemi mikro çatlak yüzeyleri sökmek için başvurulan yöntemdir. Çürük beton sökme işleminde tozla dolu gözenekleri açma ve yüzeyi sertleştirme rolünü de aşındırıcı kumlama yöntemi üstlenir.
Sağlam beton yüzeyine ulaşıldıktan sonra betondaki istenmeyen atıkların temizlenmesi işlemine geçilir. Kir, yağ gibi maddeler bağ oluşumunu engelledikleri için, süpürme, vakumlama, püskürtme (su veya hava ile) yöntemleriyle beton yüzeyler temizlenebilir. Betonun önce nem sorunu çözülmelidir. Altta yatan nem sorunu çözülmediği sürece çiçeklenme, küflenme gibi sorunlar da ortaya çıkacaktır. Çiçeklenme yavaşça oluşan, toz halinde kristalli tortudur. Bu çiçeklenme sorunu da hafif aşındırıcı kumlama yöntemiyle ortadan kalkabilir. Nem ortadan kalkmadıkça çiçeklenme de devam eder.
TAŞ BETON KUMLAMA MAKİNESİ
Kumlama işlemlerinde yüzeyin yapısına uygun özelliklerde kumlama makinesi kullanmak çok önemlidir. Yanlış bir makineyle kumlama işlemi daha büyük hasarlara yol açabilir. Yatay ya da yüzey kumlama makineleri taş beton kumlama uygulamalarında tercih edilmesi gereken makinelerdir. Bu makineler beton zemin gibi geniş yüzeylerin dışarıya toz çıkarmaması, oldukça ekonomik ve zamandan tasarruf etmek gibi özelliklere sahiptir.
Kumlama makineleri; kumlama yapılacak beton yüzeylere çelik grit ile çelik bilya karışımı aşındırıcı partikülleri beton zemine çok fazla yaklaşmadan yüksek hızlarda püskürterek temizlik işlemi yapmaktadır. Boya, kaplama gibi işlemlerin yapılacağı beton zemin üzerinde temizlemede kumlama makineleri kullanılır. Beton zeminlerin üzerinde oluşan zayıf katmanların kaldırılmasında, eskimiş, çürümüş kaplamaların sökümlerinde, beton yüzeylerdeki eski yol çizgilerinin kaldırılmasında kullanılır.
Taş beton zeminler doğa ve beşeri unsurlarla devamlı etkileşim halindedir. Bu etkileşim de zamanla bu yüzeylerde aşınma, yıpranma, bozulma, çürüme, çatlama gibi birçok soruna yol açar. Bu zeminlerin onarılması aşamasında da en önemli adımlardan biri de kumlama makinesinin yüzeye uygun yapıda seçilmiş olmasıdır. Bu makinelerin içinde kullanılacak malzemelerin de doğru seçilmesi gerekir. Her makinenin ayrı özel bir aşındırıcı malzemesi bulunmaktadır. Bu nedenlerle beton yüzey işlemlerinde makine seçimine dikkat etmek gerekir. Aksi takdirde kumlama işlemi yapılan beton zeminde istenmeyen sonuçlar ile karşı karşıya kalınabilir.
TAŞ BETON KUMLAMA-PÜRÜZLÜLÜK DERECELERİ
Beton yüzey her türlü kirli maddelerden arındırılıp, sağlam bir yapıya ulaştıktan sonra geriye tek işlem olarak pürüzlülük derecesi kalmaktadır. Kumlama yapılan beton yüzeyinin pürüzlülüğünü bantla ya da mikron cinsinden ölçmek oldukça zordur. Bu ölçümde en doğru tercih Uluslararası Beton Onarım Enstitüsünden temin edilen kalıplanmış kauçuk karşılaştırma malzemeleridir. Bu malzemeler beton yüzey üzerinde gözle görülebilen ve dokunmayla karşılaştırma yapılabilmesi için tasarlanmıştır.
Bu derecelendirme sisteminde karşımıza çıkan en etkili yöntem aşındırıcı kumlama yöntemidir. Aşındırıcı kumlama işlemi, basınçlı hava akımında kuru ya da nemli aşındırıcı madde iter. Çarpmadan sonra, aşındırıcı parçacıklar yüzey içine yerleşir, harç ve ince tanecik parçalarını söküp genel bir aşındırıcı etki oluşturur. Aşındırıcı kumlama, sağlam olmayan betonu, yüzey kirleticileri, kaplamaları ve yapışkan tabakaları temizler. Bu şekilde profilli bir zemin sağlar.
Buharlı aşındırıcı kumlama da önerilen yöntemler arasındadır. Çiçeklenmeyi sökmek, beton yüzünü ve hassas olan yüzeyleri hafifçe aşındırmak için buharlı aşındırıcı kumlama önerilir. Bu verilen iki yöntem de hem iç mekan hem de dış mekan kumlama uygulamaları için uygundur.